Samen de circulaire economie versnellen

26-02-2015

Een cultuur van duurzaamheid

Op MEST, de online community voor cultuur in Noord-Brabant, verscheen een mooi artikel over de samenwerking van poppodium Gebouw-T in Bergen op Zoom en de Green Chemistry Campus rond biobased inovaties & cultuur.

Ook in de popsector kiest iedere venue een eigen richting. Één van de meest opvallende initiatieven komt uit Bergen op Zoom. Gebouw-T werkt onder de noemer ‘Creative Biobased’ co-creatief samen met de biobased-industrie, onderwijspartner ROC en de gemeente. Gezamenlijk willen ze Gebouw-T tot duurzaamste podium van Nederland transformeren. 'De hele wereld kijkt met grote interesse naar ons.'

[...] Gebouw-T weet slimme connecties te maken die passen bij de tijdgeest en directe omgeving. Naast het onderwijs is zodoende ook de regionale biobased-industrie in beeld gekomen om mee samen te werken. Biobased is de verzamelnaam voor producten en technologieën die worden verkregen uit natuurlijke grondstoffen, zoals reststoffen uit de agrarische sector. Hierdoor ontstaan bijvoorbeeld [.red] volledig afbreekbare producten waardoor afval tot een minimum wordt beperkt. [...]

Biobased Gebouw-T: de hele wereld kijkt met grote interesse naar ons

Gerlof Jorritsma, betrokken bij het ontstaan van Gebouw-T en voorvechter en kwartiermaker van het thema biobased, neemt ons mee. “Wat onderscheidt West-Brabant op het gebied van kunst van andere plekken? Niets”, geeft Jorritsma aan. “Maar dit is wel de plek ‘where agro meets chemistry’. De hele wereld kijkt met grote interesse naar ons. Vanwege de (noodzakelijke) innovatiedrang, maar ook vanwege de unieke netwerkvorming in een ‘Green Chemistry Campus’.” Op deze campus werken ondernemers, overheden en kennisinstellingen aan biobased innovaties op het snijvlak van agricultuur en chemie. Uit reststromen van de landbouwsector worden onder meer vezels, eiwitten en suikers gehaald die met behulp van nieuwe technologieën worden verwerkt in biobased producten. “Juist in de verbinding van de werelden van kunst en creatieve industrie met die van agricultuur en chemie kan het bijzondere liggen voor deze regio. We zijn geïnspireerd door het concept van Textielmuseum-Textiellab waar innovaties tot stand komen door fabrikanten en designers samen te brengen. Deze functie willen we voor Gebouw-T voor elkaar krijgen”, aldus Jorritsma. Creatieve industrie kan daarbij bijdragen aan de verbetering van de aantrekkelijkheid van producten maar vooral ook in de zoektocht naar innovatieve nieuwe verbindingen en toepassingen.

Creative Biobased

“We zijn nu nog niet dat groenste podium, het is een geduldig transformatieproces waarbij we stappen op de goede weg zetten”, geeft De Koster aan. Een belangrijke stap is ‘Creative Biobased’. Dit is een recent gestart samenwerkingsproject van Gebouw-T met onder andere de Green Chemistry Campus, bkkc en de gemeente Bergen op Zoom waarbij kunst en cultuur worden samengevoegd met biobased-technologie. “Tot nu was het bij Gebouw-T vooral de stap naar een biobased schoonmaakmiddel van fruitextracten, afbreekbare bekertjes en meer aandacht voor gebruik van materialen. Veel gebeurde echter in de marge. De toekomst ligt voor ons open”, vult De Koster aan. Onder Creative Biobased wordt aan de toekomst gewerkt via een serie projectfiches waar multidisciplinaire teams uit kunst, onderwijs en industrie samenwerken aan nieuwe oplossingen. Te denken is aan biobased lichtdesign door inzet van lichtgevende bacteriën die oplichten bij geluidsfrequenties; biobased merchandise zoals een kledinglijn met producten van groen thee; biobased muntjes die gemaakt worden van aubergines; of biobased energie in de vorm van Gebouw-T dat energie levert aan de buurt.

Green Chemistry Campus - Bergen op Zoom

In regio Bergen op Zoom wordt al heel veel gedaan op gebied van Biobased Economy. Zo is er de Green Chemistry Campus, die zich inzet om de slagingskans van ondernemers die werken aan biobased innovaties te vergroten.

 

Duurzaamheid en biobased dragen het risico mee dat initiatieven in de productiekant blijven hangen en de weg naar de maatschappij maar moeizaam weten te vinden. De kracht van instellingen als Gebouw-T ligt in de verbinding met consumenten en burgers. Naast alle productontwikkeling, ligt de cruciale factor in hoeverre Gebouw-T als plek ontwikkelt om consumenten biobased te laten beleven. Hoe maak je iets als biobased nu hip, hot and happening? Kun je goed gedrag (carpoolen of hergebruik van bekers bijvoorbeeld) belonen? De studenten Cultural Venue Management werden gevraagd mee te denken hoe biobased in de markt te zetten. Enkele ideeën: ‘Cup for Coin’ waarbij je je biobased beker kunt laten omsmelten tot een muntje en het gehele proces zichtbaar is; ‘Superstyle Energy’, waarbij muziekstijlen tegen elkaar strijden om energie op te wekken; of de introductie van het lifestyle label ‘BIO-Beest’ (als woordspeling op biobased) om een minder braaf, bij pop passend imago te creëren. Zowel De Koster als Jorritsma zien Gebouw-T qua omvang als een goed testpodium. Een open source biobased-broedplaats waar innovaties tot stand komen en waar tegelijkertijd consumenten biobased kunnen beleven. Bij succes kunnen varianten doorontwikkeld worden. De bedoeling is om in 2015 via de eerdergenoemde projectfiches te werken aan een aantal hoofdlijnen: ten eerste de uitrol van innovaties via kennisdeling in een open source innovatienetwerk met andere culturele venues. Ten tweede de oplevering van een biobased duurzaamheidstoolkit en barometer in samenwerking met Stichting Duurzaam Organiseren, die organisaties zal helpen om te werken aan hun eigen duurzaamheid. Ten derde de organisatie van een biobased (belevings)event dat fungeert als communicatietool, etalage, procesversneller en experimenteerplek.

Nog goed om te weten

In nauwe samenwerking met het culturele werkveld is NHTV gestart met de opleiding Cultural Venue Management. Studenten met een hart voor theaters, popzalen, bibliotheken en musea werken, naast hun reguliere programma, op zeer regelmatige basis met pioniers in de cultuursector. Door bij organisaties binnen te kijken, in pressure cooker setting te werken aan actuele vragen, en intensieve ontmoetingen te hebben met professionals, vindt een versnelling plaats in het eigen maken van visie op de toekomstige business modellen voor Cultural Venues. Onder de slogan ‘Voor creatieve geesten die nieuwe paden durven te bewandelen’ werkten de studenten in de afgelopen maanden onder andere met Biobased Poppodium Gebouw-T. 

 

Bron: MEST